Phương pháp tốt nhất là thay đổi thói quen của bạn còn gọi là điều trị cao huyết áp không dùng thuốc tuy đơn giản nhưng hiệu quả: phòng ngừa cao huyết áp, góp phần hạ huyết áp nên giảm tối đa việc dùng thuốc, thậm chí có thể CHAy thế thuốc ở những bệnh nhân cao huyết áp mức độ nhẹ. Các bệnh nhân cần thực hiện đổi lối sống trước khi dùng thuốc và trong quá trình điều trị ở mỗi lần tái khám là phương pháp điều trị cao huyết áp đơn giản.
Giảm cân
Cuộc sống ngày nay với chế độ ăn giàu calo và ít vận động cơ thể làm gia tăng tỉ lệ béo phì. Tăng cân, dù ở mức độ nào cũng kèm theo tăng nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp (CHA) và đái tháo đường týp II. Một nghiên cứu cho thấy ở những phụ nữ có chỉ số khổi cơ thể (BMI – chỉ số khối cơ thể, BMI = cân nặng (kg) /[chiều cao(m)]2 là 26, tỉ lệ CHA cao gấp 3 lần và tỉ lệ đái tháo đường cao gấp 6 lần những phụ nữ có BMI là 21. Một nghiên cứu khác cho thấy cứ giảm 1kg thể trọng thì huyết áp giảm 1,1/0,9 mmHg.
Hãy có một chế độ ăn kiêng và giảm cân hợp lý
Cần kết hợp một chế độ ăn ít calo và tập luyện tích cực để có thể giảm cân. Nên duy trì BMI ở mức 18,5-24,5kg/m2. Chế độ ăn ít calo phải được thực hiện lâu dài, tránh giảm cân quá nhanh trong một thời gian ngắn rồi sau đó ngừng lại. Duy trì chế độ ăn giảm chất béo bão hòa, tăng cường các thức ăn xơ, giàu carbohydrate. Tập luyện thể dục cần duy trì ngày cả khi đã đạt đến cân nặng mong muốn để tránh tăng cân trở lại.
Chế độ ăn giảm muối
Giảm natri xuống mức 2,4g/ngày (khoảng 6g natri chloride) có tác dụng phòng và điều trị CHA. Ăn quá mặn (>15-20g muối ăn/ngày) sẽ làm mất tác dụng của thuốc lợi tiểu. Giảm lượng muối trong thức ăn giúp làm tăng tác dụng của phần lớn các thuốc hạ huyết áp cũng như hạn chế tác dụng kali của thuốc lợi tiểu. Ngoài ra, ăn nhạt muối còn giúp làm giảm phì đại thất trái, giảm protein niệu, giảm bài tiết canxi qua nước tiểu làm giảm nguy cơ sỏi thận. Trên thực tế, nên lựa chọn những thức ăn nhạt tránh các đồ hộp, mắm, ruốc, cá khô. Không nêm nhiều muối, nước mắm khi nấu ăn là một cách điều trị cao huyết áp đơn giản.
Bỏ thuốc lá
Hãy bỏ thuốc là ngay lập tức để bảo vệ cuộc sống của chính bạn
Ngừng hút thuốc lá là biện pháp điều trị cao huyết áp đơn giản và hiệu quả nhất để giảm nguy cơ tim mạch. Hút thuốc chủ động và ngửi khói thuốc lá đều làm CHA. Ngừng hút thuốc lá làm giảm huyết áp và còn giảm cả nguy cơ đột quỵ và bệnh mạch vành. Những bệnh nhân hút thuốc cần được nhắc nhở bỏ thuốc ở mỗi lần tái khám. Các biện pháp hỗ trợ như miếng dán Nicotin, Nicotin dạng xịt hoặc dạng hít giúp bỏ thuốc lá và không gây CHA. Cần tăng cường luyện tập thể dục để tránh tăng cân sau khi cai thuốc.
Tăng cường vận động thể lực
Hoạt động thể lực thường xuyên không những giúp hạ huyết áp mà còn làm giảm các nguy cơ bệnh tim mạch, đột quỵ, đái tháo đường. Trong một nghiên cứu kéo dài 11 năm tại Phần Lan trên 12.000 người cho thấy ở những người có hoạt động thể lực đều đặn như đi bộ hoặc đi bơi, tỉ lệ CHA giảm 28% ở nam giới và giảm 35% ở nữ giới. Chế độ tập luyện thể lực phải thường xuyên, tăng dần khối lượng, tránh tập đột ngột quá mức. Chỉ cần đi bộ 30 phút mỗi ngày giúp giảm tỉ lệ mắc bệnh và tử vong tim mạch.
Một số biện pháp khác
Tăng cường các thức ăn giàu chất xơ, muối khoáng (kali, canxi, magnesi): rau, trái cây, đậu. Sử dụng các thức ăn giàu chất béo không bão hòa (dầu oliu, cá, dầu cá). Uống rượu vừa phải (không quá 30ml rượu mạnh, 720ml bia hoặc 300ml rượu vang mỗi ngày). Luyện tập thư giãn, thở sâu, tránh stress cũng góp phần làm hạ huyết áp. Cần duy trì lối sống tích cực lành mạnh là cách điều trị cao huyết áp đơn giản mà hiệu quả.
